Een klimaatneutrale stad

Maastricht werkt aan een klimaatneutrale stad in 2050 en een klimaatneutrale gemeentelijke organisatie in 2030. Als uitwerking van het Klimaatakkoord zijn de Regionale Energie Strategie Zuid-Limburg (RES ZL) en de Transitievisie Warmte (TVW) vastgesteld (in 2021) en in uitvoering.

Hoe werken we aan deze opgave?

Om als stad klimaatneutraal te worden staat de gemeente onder andere voor de opgave om in de komende decennia alle (circa 62.000) woningen aardgasvrij te maken. In de TVW zijn de leidende principes benoemd, net als de karakteristieken die van Maastricht een unieke stad maken: “We willen stappen zetten die betaalbaar, haalbaar, betrouwbaar en duurzaam zijn, en recht doen aan het karakter van onze stad. Inkomensverschillen mogen hierdoor niet toenemen.”

Het Rijk streeft ernaar om 1,5 miljoen van de in totaal 7 miljoen woningen in Nederland voor 2030 te verduurzamen (circa 20 procent van de volledige opgave). Voor Maastricht zijn dit ongeveer 12.000 woningen. In de TVW is deze ambitie uitgesplitst naar 3 sporen: isolatie, warmtenetten en volledig elektrisch.

Op het vlak van mobiliteit werkt Maastricht aan de invoering van een Zero-Emissiezone Stadslogistiek (ZES) per 1 januari 2025 en de uitrol van laadinfrastructuur. In het coalitieakkoord 2022-2026 zijn de ambities benoemd.

#MissionZeroMaastricht

We willen als stad klimaatneutraal zijn. Dat doen we door samen met bedrijven, organisaties en inwoners allerlei wegen te bewandelen onder de noemer #MissionZeroMaastricht. Samen maken kleine initiatieven en duurzame keuzes het grote verschil. Op de website Thuis in Maastricht delen we inspirerende verhalen en tips. 

Wat doet de gemeente? 

Voor het eigen vastgoed beperkt de gemeente het energiegebruik waar het kan. Daarnaast wekken we energie zoveel mogelijk duurzaam op. Als er geen duurzaam alternatief is, zetten we fossiele brandstoffen zo schoon mogelijk in. Verder let de gemeente op duurzaamheid bij het kopen van materialen.

  • Op de gemeentelijke panden zijn inmiddels ruim 4.050 zonnepanelen geplaatst die een jaarlijkse besparing oplevert van ongeveer 468.000 CO2. Deze zonnepanelen liggen onder andere op Mosae Forum, Theater aan het Vrijthof, Centre Céramique, het Eiffelgebouw en Lumière Cinema.

    Verder zijn er concrete plannen voor de aanleg van 2 zonneweides. In Belvédère komen 30.000 zonnepanelen die energie leveren aan 3.800 huishoudens. In  Lanakerveld komen 125.000 zonnepanelen, goed voor de energievoorziening van 10.550 huishoudens.

    Zonnepark Lanakerveld

    Bij de aanbesteding voor het zonnepark heeft de gemeente vereist dat ook een deel van de inwoners van Maastricht kan meedoen met het zonnepark. Kijk voor meer informatie op de website van coöperatie Maasstroom.

    In 2023 begint Sunvest met de voorbereidingen voor het zonnepark in Lanakerveld. Meer informatie staat  kijk voor meer informatie op de website van Sunvest

  • We moedigen het gebruik van elektrisch vervoer aan, bijvoorbeeld door de plaatsen voor openbare laadpalen uit te breiden en het aanbieden van e-car sharing. Ook het eigen gemeentelijk wagenpark wordt steeds duurzamer en alle stadsbussen rijden elektrisch. Zo verbeteren we samen de luchtkwaliteit in onze stad. 

  • Waterkracht als energiebron komt in Nederland niet veel voor. In Borgharen wordt een waterkrachtcentrale gebouwd die zeker 99 jaar meegaat en 4.700 huishoudens voorziet van duurzame energie. Een soortgelijke centrale komt ook in de Zuid-Willemsvaart bij Bosscherveld die energie gaat leveren aan 1.275 huishoudens. Meer informatie staat op www.waterkrachtcentrale-borgharen.nl

  • Er zijn verschillende initiatieven voor een CO2-reductie van 49 procent in 2030 (rijksnorm) van grote bedrijven en de industrie. Met 16 industriële bedrijven, de Universiteit Maastricht en het AZC gaan we de CO2-emissies verminderen. En we bekijken hoe nog meer industriële bedrijven door samen te werken energie kunnen besparen. Met Steelport, de staalbedrijven Beatrixhaven, maken we aparte afspraken – specifiek voor de staalindustrie. We werken samen met de 8 zorginstellingen aan energiebesparing. Daarnaast komt er een energie-aanpak specifiek voor het cluster Grote Kantoren.

  • De gemeenten om ons heen staan voor dezelfde uitdaging. Een klimaatneutrale samenleving houdt niet op bij de gemeentegrens en opgewekte energie kunnen we samen benutten. Met de 16 Zuid-Limburgse gemeenten en vooral de Heuvellandgemeenten is een Regionale energiestrategie opgesteld voor een doordachte aanpak.

  • Nederland wil in 2050 klimaatneutraal zijn. We stoppen geleidelijk met het gebruik van aardgas. Ook in Maastricht. Hoe we dit doen, beschrijven we in de Transitievisie Warmte. Deze visie laat de mogelijkheden van een aardgasvrije gemeente zien. Er moet nog veel worden uitgezocht en uitgewerkt. Voorop staat dat de overstap naar aardgasvrij haalbaar en betaalbaar moet zijn voor onze inwoners.

    Een aardgasvrij Maastricht bereiken we alleen met elkaar. Het is daarom belangrijk om samen te werken met woningcorporaties, warmtebedrijven en de netbeheerder. En natuurlijk met inwoners. Woningeigenaren beslissen uiteindelijk zelf over het aardgasvrij maken van hun woning. Ze zijn immers bbaas in eigen huis. De gemeente neemt het voortouw en helpt inwoners bij het maken van keuzes. 

  • In 2030 moeten alle nieuwe auto's in Nederland elektrisch rijden. De laadinfrastructuur wordt daar de komende jaren op aangepast. Maastricht werkt op dit moment aan een uitbreiding van het aantal laadpalen in woonwijken en in het centrum. Als u elektrisch rijdt, kunt u een openbare laadpaal aanvragen. Meer informatie vindt u op de pagina oplaadpunt elektrische auto.

  • Wyck heeft sinds medio 2021 een innovatief laadplein. Omwonenden en bedrijven van de Alexander Battalaan kunnen gebruik maken van laadpunten en een deelautosysteem. De laadpalen zijn aangesloten op zonnepanelen van Ondernemershuis Alex 51. De elektrische deelauto’s worden op het plein opgeladen met de opgewekte stroom. ’s Nachts, wanneer de auto’s stil staan, dienen ze als batterij om zo het gebouw van het Ondernemershuis van stroom te voorzien. Ervaringen van dit innovatieve project gebruiken we bij nieuwe initiatieven in de stad.

  • Vanaf 1 januari 2025 voert Maastricht Zero Emissie Stadslogistiek (ZES) in. Voor bestel- en vrachtauto’s die CO2 uitstoten is de binnenstad dan niet zomaar meer toegankelijk. ZES draagt bij aan schonere lucht, een beter bereikbare en veilige binnenstad en het terugdringen van de CO2.

    Zo verbeteren we samen de leefkwaliteit en zorgen we ervoor dat Maastricht een stad blijft waar het goed wonen, werken, ondernemen en recreëren is.

  • Een paar voorbeelden van wat we als gemeente zelf doen om energie en geld te besparen.

    In onze kantoorgebouwen

    Onze kantoorgebouwen aan de Randwycksingel en Mosae Forum sluiten om 18.00 uur. De lampen in de gebouwen gaan dan uit. De verlichting van het Stadhuis gaat uit zodra het Stadhuis gesloten is.

    De verwarming in de kantoorgebouwen van de gemeente aan de Randwycksingel, Mosae Forum en in het Stadhuis staat op 19 graden. Na sluitingstijd gaat de klimaatinstallatie in nachtstand. Dat wil zeggen dat de ventilatie uitgaat en de temperatuur van de radiatoren omlaaggaat naar 15 graden.  

    De sfeerverlichting

    Stichting Centrummanagement Maastricht (CMM) verzorgt voor ons het plaatsen en het verwijderen van sfeerverlichting in de binnenstad en betaalt de gebruikte energiekosten. Voor de sfeerverlichting gebruiken ze al een aantal jaar ledverlichting. Dat zorgt voor 50 procent minder energieverbruik.

    De sfeerverlichting brandt ook korter. Het aantal uren dat de lampjes branden, is teruggebracht met de helft. De sfeerverlichting is alleen aan tussen 14.00 en 2.00 uur. Let op: dit geldt alleen voor de sfeerverlichting die CMM verzorgt.

    Slimme lantaarnpalen

    En we blijven de komende jaren werk maken van slimme lantaarnpalen: lantaarnpalen met ledlampen die we slim kunnen aansturen. Dat betekent dat de lantaarnpalen branden als het nodig is en uitgaan als het licht of veilig genoeg is. 33 lantaarnpalen langs de Groene Loper kregen, als proef, een zonnepaneel.