Sprekers 'Monument verduurzamen? Wij helpen u op weg!'
Er staan tijdens het symposium vooraanstaande sprekers op ons podium. Ze hebben kennis van en ervaring met het verduurzamen van monumenten. Kom meer te weten over onze sprekers.

Menno Hartsema
- Bedrijf: EcoQuaestor I BOUWscoop
- Functie: Bouwkostendeskundige
- Onderwerp: Sloop versus behoud
Eigenaren, ontwikkelaren of corporaties willen hun monumentaal beschermde gebouwen vaak slopen voor nieuwbouw. Ze denken dat nieuwbouw goedkoper, energiezuiniger en kwalitatief beter is dan behoud met renovatie. In de praktijk wint renovatie het met een grote marge van sloop/nieuwbouw. Menno Hartsema zal laten zien dat de bestaande woningvoorraad niet langer alleen maar een groot probleem is, maar juist duurzame economische oplossingen biedt voor zowel het klimaat, de energietransitie als het woningtekort.
Hans de Witte
- Bedrijf : Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
- Functie: lid programma Verduurzamen erfgoed
- Onderwerp: Verduurzamen van erfgoed: wat is er mogelijk?
Het programma Verduurzamen erfgoed verzamelt en verspreid kennis, adviseert en stimuleert interessante initiatieven. Hans de Witte schetst enkele mogelijkheden om te verduurzamen. Hij zal toelichten dat een stappenplan belangrijk is en dat vooral de inventarisatie vooraf niet mag worden vergeten. Dat is noodzakelijk voor een goede planomschrijving. Ook besteedt hij aandacht aan de verwachting: 0 op de meter is meestal niet mogelijk. Toch kan uit elke soort maatregel een verbetering worden behaald. Alles bij elkaar kom je meestal tot een goed resultaat.


Harold Janssen
- Bedrijf: SATIJNplus Architecten Born
- Functie: Restauratiearchitect
- Onderwerp: Verduurzamen rijksmonumentale huizen van coörperaties
Harold Janssen vertelt over 2 rijksmonumentale wijken die namens woningcorporaties zijn verduurzaamd, beide op verschillende manieren. Het Boostencomplex én de ambtenarenwoningen van Bouwvereniging Woningzorg zijn energiezuinig en comfortabel gemaakt, met behoud en respect van de monumenten. De woonhuizen zijn typische voorbeelden van wat mogelijk is voor particuliere woningeigenaren.
Valentina Alvarez
- Bedrijf: Koninklijke Woudenberg Maastricht
- Functie: DUMO adviseur
- Onderwerp: Niets zo duurzaam als een monument (samen met Francis Delissen)
Het behoudt van monumentaal vastgoed doen wij met Koninklijke Woudenberg al zo’n 225 jaar. Een zeer belangrijk onderdeel wat daarbij is gekomen de afgelopen jaren is verduurzaming. Met het verduurzamen van monumenten verlagen we niet alleen het energieverbruik van de eigenaar en creëren we een hoger comfort maar werken we juist aan de toekomst bestendigheid van het monumenten. Ons doen? Dat heel monumentaal Nederland wordt verduurzaamd! Niet voor de dag van vandaag maar juist voor de dag van morgen, want niks is zo duurzaam als een monument.’


Noël Liegeois
- Bedrijf: Monumentenwacht Limburg
- Functie: Inspecteur
Bastiaan van de Kraats
- Bedrijf: 1Meter98 Architecten Amsterdam
- Functie: Restauratiearchitect
- Onderwerp: Gezond verduurzamen van rijksmonumenten
Bastiaan Kraats is afgestudeerd en gecertificeerd als bouwbioloog. Als restauratiearchitect heeft hij zich verder verdiept in de bouwkundige mogelijkheden van het verduurzamen van rijksmonumenten. Bij elk project gebruikt hij zijn kennis over gezond bouwen om tot betere balans te komen tussen mens, gebouw en planeet.


Francis Delissen
- Bedrijf: Koninklijke Woudenberg Maastricht
- Functie: Bedrijfsleider
- Onderwerp: Niets zo duurzaam als een monument
In aanvulling op het verhaal van zijn collega Valentina Alvarez, vertelt Francis Delissen over de uitvoering van verduurzamingsmaatregelen en wat ze tegenkomen tijdens dit traject.
Anne Peters
- Bedrijf: Monumentenwacht Limburg
- Functie: Duurzame Monumenten (DuMo) adviseur
- Onderwerp: Monumentenwacht, ervaringen uit het veld
Monumentenwacht Limburg doet inspecties naar de bouwkundige staat van monumentale gebouwen en objecten in Limburg. Ze brengen de onderhoudsbehoefte van een pand in kaart en stimuleren om voor regelmatig onderhoud te zorgen. Ook ondersteunt De Monumentenwacht bij duurzaamheid adviezen, dit maakt dat de Monumentenwachters op bijzondere plekken en in bijzondere situaties komen. Zo ook bij verduurzaamde monumentale gebouwen waar het een en ander is misgegaan. Anne Peters gaat in op casussen uit de praktijk en gaat dieper in op de oorzaken.


Emmanuel Laugs
- Bedrijf: Ekoplus bouwstoffen
- Functie: Eigenaar
- Onderwerp: Bouwen in Balans
Gijs Pelgrom
- Bedrijf: HAN Hogeschool Arnhem Nijmegen
- Functie: Programmaleider Post-hbo & Cursussen
- Onderwerp: Leergang Innovatief en Energiebesparend Restaureren
Innovatief en Energiebesparend Restaureren is geschikt voor iedereen die betrokken is bij de planvorming, voorbereiding en realisatie van restauratie- en historische herbestemmingsprojecten. Tijdens 7 praktijkgerichte bijeenkomsten komen actuele kennis van technieken, materialen en installaties aan bod. Gijs Pelgrom licht toe wat deelnemers tijdens de leergang opsteken.


Remco Vos
- Bedrijf: Nationaal Restauratiefonds
- Functie: Accountmanager
- Onderwerp: Leningen en subsidies voor de verduurzaming van uw monument
Elk monument vertelt een verhaal en geeft een gezicht aan een buurt, plaats of regio. Dat maakt onze omgeving levendig, spannend en aantrekkelijk. Remco Vos vertelt hoe het Nationaal Restauratiefonds eigenaren helpt aan leningen voor onderhoud, restauratie, verduurzaming en herbestemming.
Robin den Engelsen
- Bedrijf: Nationaal Warmtefonds
- Functie: Investment Manager VvE
- Onderwerp: Leningen en subsidies voor de verduurzaming van uw monument (samen met Remco Vos en Conan Custers)
Het Nationaal Warmtefonds biedt financieringsmogelijkheden voor de verduurzaming van huizen van particulieren, Vereniging van Eigenaren (VvE's) en scholen. Ook monumenten kunnen bij het Warmtefonds terecht. Robin licht de mogelijkheden toe.


Constan Custers
- Bedrijf: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
- Onderwerp: Leningen en subsidies voor de verduurzaming van uw monument
Sinds 1 januari 2024 is de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) toegankelijker voor monumenteigenaren. Voor zakelijke eigenaren bestaan er andere regelingen. Constan Custers vertelt u wat er mogelijk is.
Martje van Horrik
- Bedrijf: SATIJNplus Architecten Born en SMRT Architect
- Functie: Architect duurzame architectuur
- Onderwerp: Casus: restauratie verduurzamen monumentale huizen
Martje van Horrik heeft ervaring met het duurzaam restaureren van monumentale huizen. Tijdens deze deelsessie zal ze een praktijkvoorbeeld toelichten.


Lise Wolfert
- Bedrijf: Stichting Restauratie Atelier Limburg (SRAL)
- Functie: Restaurator historische binnenruimten
- Onderwerp: Maatwerk, behoud van historische interieurs bij verduurzaming